HISTORIA KLUBU

Klub istnieje od grudnia 1980 r. Wcześniej, w listopadzie, grupa uczestników spotkań duszpasterstwa inteligencji powróciła do idei powstania w Tarnowie Klubu Inteligencji Katolickiej, zrodzonej jeszcze w 1956 r. Wówczas to, w okresie popaździernikowych zmian 1956 r. , grupa 12 osób skupionych wokół Antoniego Gładysza i Karola Dydusiaka (m.in. Wanda Welke, Edward Wrona, Ludmiła Kowalska, Danuta Kędracka, Jan Kmieć, Marian Baran, Janina Stańczyk) zainicjowała powstanie Klubu Katolickiego. Zebranie założycielskie odbyło się już 29 listopada 1956 r. W ślad za tym prezes Karol Dydusiak i Antoni Gładysz jako sekretarz zwrócili się do Frontu Jedności Narodu z wnioskiem o rejestrację, równocześnie rozpoczynając działalność, zapraszając na odczyty i wykłady. Jednak już w lipcu zakazano organizowania spotkań do momentu rejestracji a pismem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z 27 sierpnia 1957 r. powiadomiono o odmowie rejestracji Klubu bez podania przyczyn i motywów tej decyzji. Pozytywnego skutku nie przyniosło też wniesione odwołanie. Pomimo takiego biegu wydarzeń, efektem działalności Klubu oprócz spotkań o charakterze odczytowym, było wysunięcie przez katolików swojego kandydata na posła w osobie Antoniego Gładysza i uzyskanie przez niego mandatu przy wielkim społecznym poparciu. (Podano za publikacją Piotra Pawliny pt. „Bogu dziękujcie, ducha nie gaście”. Szerzej o A. Gładyszu w zakładce „Ludzie” – „Osobowości”

Ponownie, po ponad 20 latach katolicy wrócili do tamtej inicjatywy sprzed lat, gdy pojawiła się nadzieja na zmianę wraz z powstaniem w 1980 r. NSZZ „Solidarność”. Wybrano grupę inicjatywną do opracowania statutu, przygotowania zebrania. Działalność grupy założycielskiej spotkała się z bardzo życzliwym przyjęciem ówczesnego Ordynariusza Tarnowskiego - ks. bp. Jerzego Ablewicza, a także z nieocenioną pomocą ks. bp. dr. Władysława Bobowskiego, ks. dr. Michała Hellera i ks. dr. Michała Bednarza. W dniu 2 grudnia 1980 r. odbyło się pierwsze oficjalne zebranie, na którym 33 osobowa grupa założycielska powołała Klub Inteligencji Katolickiej, jednomyślnie przyjęła statut i wybrała 7 osobowy zarząd Klubu. Prezesem został Antoni Zięba.

Członkami założycielami byli: Barbara Barczyńska, Antoni Bahr, Józef Baran, Maria Bartnik, Stanisław Bednarz, Wiesław Budzik, Jan Dobrowolski, Adam Gancarz, Maria Kaczor, Elżbieta Klepacka, Bolesław Kurowski, Józef Lebera, Magdalena Lulek, Renata Łabędź, Janina Majewska, Jadwiga Malinowska, Maria Olszowska, Antoni Olszówka, Barbara Paluch, Alicja Paździora, Urszula Popek, Bożena Rzepka, Zygmunt Szczepański, Marek Szydłowski, Karol Szumiński, Krystyna Trybulska, Witold Wyszkowski, Anna Wróblewska, Stanisław Wróblewski, Halina Zasada, Lucyna Zucha, Antoni Zięba, Elżbieta Zięba.

Wniosek o rejestrację Klubu jako stowarzyszenia złożono dnia 4 grudnia 1980 roku w Wydziale Spraw Społeczno - Administracyjnych Urzędu Wojewódzkiego w Tarnowie. Decyzją z dnia 21 stycznia 1981 r. odmówiono rejestracji, zachęcając jednocześnie do działania w ramach, w tym czasie tworzonego w kraju, Polskiego Związku Katolicko – Społecznego. Od tej decyzji złożono odwołanie do MSW, za pośrednictwem Wojewody Tarnowskiego. Po ponownym przeanalizowaniu sprawy rejestracji Klubu, po rozmowach przeprowadzonych w Urzędzie Wojewódzkim przez przedstawicieli Zarządu, dzięki poparciu księdza biskupa Jerzego Ablewicza, Wojewoda Tarnowski decyzją z dnia 4 lutego 1981roku uchylił poprzednią decyzję i orzekł o wpisaniu Klubu Inteligencji Katolickiej do prowadzonego w Urzędzie Rejestru Stowarzyszeń. W tym czasie Klub liczył już 216 członków, w tym 37 zwyczajnych. Od pierwszych dni działalności Klub stał się obiektem zainteresowania SB, potwierdzają to dokumenty w krakowskim Oddziale IPN.

Uroczysta inauguracja pracy Klubu miała miejsce 4 stycznia 1981 r. w Bazylice Katedralnej. Tymczasowo Klub otrzymał do dyspozycji salę katechetyczną (w zaadaptowanym budynku po dawnej stajni klasztoru OO. Bernardynów) przy ul. Bernardyńskiej 13 (wówczas ul. Kniewskiego). Pierwsze odczyty: o nauce i wierze wygłosił ks. dr Michał Heller, o Całunie Turyńskim - ksiądz Kazimierz Góral. Od marca wprowadzono na stałe Msze św. pierwszopiątkowe, odprawiane w kaplicy SS. Felicjanek przy ul. Bema (obecnie siedziba diecezjalnego radia). Założono też pierwsze sekcje: biblijną, rodzin (w ramach której odbywały się spotkania z rodzicami i dziećmi w dwóch grupach wiekowych), nieco później kultury chrześcijańskiej, filozoficzną i charytatywną.

Jak zapisano w publikacji P. Pawliny „Bogu dziękujcie, ducha nie gaście”, wydanej z okazji Jubileuszu 25-lecia Klubu, „Lata zniewolenia i zakłamania wytworzyły taki głód prawdy i swobodnej aktywności, że na spotkaniach gromadziły się tłumy. Możliwość nieskrępowanego wypowiadania swoich poglądów, kontakt z ludźmi znanymi z działań w opozycyjnej kulturze, tematy dotąd cenzurowane, odkrywanie prawdy historycznej, możliwość spotkania się z ludźmi o podobnych poglądach i czasami podobnych życiorysach w zniewolonej Polsce były czymś nowym i fascynującym, pozwalały wielu głębiej oddychać, chłonąć z entuzjazmem tę nową rzeczywistość i brać udział w tworzeniu się normalności. Historia pokazała, że ta wyzwolona wówczas w społeczeństwie energia, uruchomiła lawinę zmian, którą ogłoszenie w grudniu 1981r. stanu wojennego mogło spowolnić, ale nie było w stanie jej już zatrzymać”.

W stanie wojennym od 14.12.1981 do 31.05.1983 roku działalność Klubu została zawieszona. Jego członkowie zaangażowali się w pomoc dla osób internowanych, zwolnionych z pracy. Wówczas „oazą” stała się bazylika katedralna, miejsce odczytów, spotkań z artystami, którzy zniknęli z ekranów telewizyjnych. Wśród nich była Anna Nehrebecka, Aleksandra Dmochowska, Maja Komorowska, Danuta Michałowska. W tym też czasie, staraniem prowadzącej Sekcję Rodzin Elżbiety Zięby zorganizowano w sierpniu 1982 r. (zaplanowaną wcześniej) w Rożnowie oazę dla klubowych rodzin - „Wakacje z Bogiem”.

Oficjalna działalność Klubu została wznowiona po przerwie wakacyjnej 1983 roku. Od tego też roku spotkania klubowe odbywały się w sali przy Placu Katedralnym 6, a od 1985 w sali katechetycznej przy parafii św. Maksymiliana. W 1989 r. ks. abpJerzy Ablewicz przydzielił Klubowi lokal w budynku odzyskanym przez Kurię przy Rynku 24, w pomieszczeniu po dawnej aptece „Pod Aniołem”. Po 27 latach użytkowania, w 2014 r, dzięki wsparciu ks. bp. Andrzeja Jeża, lokal odnowiono.

Od 1983 r. Klub działa nieprzerwanie. W 1986 r., za prezesury Wiesława Klisiewicza, zorganizowano I Tydzień Kultury Chrześcijańskiej. W latach 90 – tych, nastąpił prawdziwy rozkwit Klubu, sprzyjała temu nowa rzeczywistość, w jakiej znalazła się Polska po 1989 r. ,ale i duża w tym zasługa ówczesnego prezesa Stanisława Winczury. Wiele ludzi angażowało się w działalność Klubu, systematycznie spotykały się sekcje. W miarę upływu lat, chociaż ilość członków się zmniejszyła i coraz trudniej jest pozyskać ludzi młodych, wciąż znajdują się nowe osoby zasilające wspólnotę klubową. Ilość uczestników spotkań też jest znacząca, wiele osób nadal korzysta z bogatej oferty Klubu.

W każdym miesiącu, z wyjątkiem wakacji, w Klubie jest ok. 10 spotkań, wtorkowe poprzedza Msza św. W ciągu roku odbywa się ich około stu. W okresie Wielkiego Postu organizowane są rekolekcje, a w jesieni Tydzień Kultury Chrześcijańskiej. W każdym roku Klub włącza się w Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan, organizując u siebie jedno ze spotkań, czasem biorą w nim udział przedstawiciele kościołów chrześcijańskich Tarnowa.

Spotkania Klubowe są też okazją do promocji książek wydawanych przez Diecezjalne Wydawnictwo "Biblos" i poznania ich autorów.

Klub był organizatorem kilku większych konferencji: „Być chrześcijaninem i obywatelem" (1995), "Być chrześcijaninem" (1996), "Kluby Inteligencji Katolickiej w aktualnej sytuacji Kościoła i Ojczyzny" (1996), Dni Karmelitańskie z okazji 100-lecia śmierci św. Teresy od Dzieciątka Jezus i Najświętszego Oblicza, Dziedzictwo duchowe świętych Karmelu" (1997). W 2006 r. Klub obchodził Jubileusz 25 – lecia istnienia i z tej okazji zorganizował okolicznościową konferencję i wydał książkę opisującą 25 lat swojej działalności, opracowaną przez Piotra Pawlinę pt. „Bogu dziękujcie, ducha nie gaście” .

Od wielu lat Klub organizuje pielgrzymki, wycieczki, wyjazdy do opery oraz uczestniczy w corocznej, ogólnopolskiej pielgrzymce KIK-ów na Jasną Górę. Wśród nich warto wymienić wakacyjne wyjazdy: Włochy (1988), Lourdes - Fatima - La Salette (1991), Sanktuaria Niemiec, Austrii i Szwajcarii (1993), Sanktuaria Francji, Hiszpanii, Portugalii (1994), Sanktuaria wschodniej Polski (1994), Sanktuaria Dolnego Śląska, Czech i Słowacji (1995), Sanktuaria Włoch (1996), Sanktuaria Płn. Niemiec, Belgii, Płn. Francji (1997), Litwa, Łotwa, Białoruś (1997), Sanktuaria Polski Południowo-Zachodniej i Zachodniej (1998), Sanktuaria Polski Północnej i Środkowej (1999), Sanktuaria Roztocza, Ziemi sandomierskiej i kieleckiej (2000), Grecja - Śladami Świętego Pawła (2001), Sanktuaria Bawarii, Austrii, Płn. Włoch i Słowenii (2002), Beskid Żywiecki i Śląski (2003), Dolomity (2005).

Klub organizował też wyjazdy jednodniowe, np. szlakiem cerkiewek, do Kalwarii Zebrzydowskiej i Wadowic, do Łagiewnik, do Starego Sącza, Kalwarii Pacławskiej, a także do miejsc czci świętych i błogosławionych w Krakowie, Zabawie, Dukli, Strachocinie, Lipnicy Murowanej, Szczepanowie. Kolejne wyjazdy prowadziły do Bochni, Okulic, Cerekwi, Mogiły, Komańczy, Czarnego Potoku, Limanowej, Pasierbca, Mielca.

W każdym roku Klub stara się ufundować jedno stypendium do rozdysponowania przez Fundację im. Arcybiskupa Jerzego Ablewicza. W miarę swoich możliwości, w ramach działalności charytatywnej Klub wspierał potrzebujących na Ukrainie (paczki dla dzieci parafii Pnikuty, dla kleryków Seminarium Duchownego i mieszkańców Domu Miłosierdzia w Gródku Podolskim). Podjęta została, choć nie systematyczna, współpraca z misjonarzami w Iłukste na Łotwie, na Ukrainie i w Afryce. W Klubie spotykała się u swych początków grupa "Hospicjum domowego".

Członkowie Klubu brali aktywny udział w pracach IV Synodu Diecezji Tarnowskiej (w Komisji ds. Apostolstwa Świeckich – Barbara Paluch, Antoni Zięba, w Podkomisji ds. Małżeństwa i Rodziny - Elżbieta Zięba, inne osoby - w grupach dekanalnych).

Przedstawiciele Klubu Teresa Piec i Roman Hałaciński uczestniczyli w Kongresie Eucharystycznym w 1981 w Lourdes (Francja) . W 1991 r. przedstawiciel Klubu Stanisław Winczura brał udział w Kongresie Pax Romana.

Prawie od początku istnienia Klubu wydawany był "Biuletyn Informacyjny KIK-u" redagowany przez Barbarę Paluch, od 1989 roku zastąpiony przez "Odpowiedź" redagowaną przez zespół: Janina Majewska, Alicja Paździora, Teresa Puzon, pod przewodnictwem prezesa Stanisława Winczury, a po jego rezygnacji, prezesa Antoniego Zięby (w zespole redakcyjnym zmarłą w 2012 r. kol. Teresę Puzon zastąpiła Elżbieta Zięba).

Warto wspomnieć, że w 1989 r. członkowie Klubu włączyli się czynnie w powstanie i działalność Tarnowskiego Komitetu Obywatelskiego a także w przeprowadzenie wyborów do Sejmu i Senatu 4 czerwca 1989 roku. W poczerwcowej rzeczywistości, w zmienionych realiach, wielu członków Klubu włączyło się w działalność partii politycznych. Z ramienia PCHD Wiesław Klisiewicz został posłem na Sejm.

W 2008 r. Klub został nominowany do Nagrody Województwa Małopolskiego „Kryształy Soli”, otrzymał wyróżnienie.

Od 1990 roku Klub jest członkiem Rady Porozumienia Klubów w Warszawie. W 2001 roku przewodniczył Radzie nasz prezes, Stanisław Winczura.

U progu nowego tysiąclecia Klub, chcąc wyrazić wdzięczność za nieocenione wsparcie duchowe i materialne, którego doznawał od arcybiskupa Jerzego Ablewicza, zwrócił się do ówczesnego Biskupa Tarnowskiego Wiktora Skworca o nadanie Klubowi imienia arcybiskupa Jerzego Ablewicza. Uroczystość nadania imienia odbyła się 2 października 2001 roku.

Wówczas to, w okresie popaździernikowych zmian 1956 r. , grupa 12 osób skupionych wokół Antoniego Gładysza i Karola Dydusiaka (m.in. Wanda Welke, Edward Wrona, Ludmiła Kowalska, Danuta Kędracka, Jan Kmieć, Marian Baran, Janina Stańczyk) zainicjowała powstanie Klubu Katolickiego. Zebranie założycielskie odbyło się już 29 listopada 1956 r. W ślad za tym prezes Karol Dydusiak i Antoni Gładysz jako sekretarz zwrócili się do Frontu Jedności Narodu z wnioskiem o rejestrację, równocześnie rozpoczynając działalność, zapraszając na odczyty i wykłady. Jednak już w lipcu zakazano organizowania spotkań do momentu rejestracji a pismem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z 27 sierpnia 1957 r. powiadomiono o odmowie rejestracji Klubu bez podania przyczyn i motywów tej decyzji. Pozytywnego skutku nie przyniosło też wniesione odwołanie. Pomimo takiego biegu wydarzeń, efektem działalności Klubu oprócz spotkań o charakterze odczytowym, było wysunięcie przez katolików swojego kandydata na posła w osobie Antoniego Gładysza i uzyskanie przez niego mandatu przy wielkim społecznym poparciu. (Podano za publikacją Piotra Pawliny pt. „Bogu dziękujcie, ducha nie gaście”. Szerzej o A. Gładyszu w zakładce „Ludzie” – „Osobowości”)